ROZWÓJ DZIECKA W WIEKU PRZEDSZKOLNYM –CZĘŚĆ 3
Rozwój dziecka pięcioletniego
Sprawność ruchowa i samoobsługa
Pięciolatki potrafią już chodzić na czubkach palców, przeskakiwać przez przeszkody, skakać na skakance. Dobrze radzą sobie z graniem w piłkę –potrafią dobrze ją łapać i celnie rzucać w wybranym kierunku. Zwykle pięciolatki potrafią jeździć na czterokołowym rowerku, często próbują już jeździć bez dodatkowych kołek.
Dzieci są coraz bardziej samodzielne –potrafią łączyć dwie części suwaka oraz zapinać coraz mniejsze guziki. Można już zacząć uczyć dziecko wiązać kokardkę.
Rozwój społeczno-emocjonalny
Dzieci pięcioletnie coraz lepiej rozumieją, jak się zachować w danej sytuacji, lepiej kontrolują swoje emocje -rzadziej obrażają się i złoszczą. Dzieci zaczynają nazywać swoje emocje i znają przyczyny doznawanych emocji i sposoby radzenia sobie z nimi. Zaczynają współpracować w zabawie, potrafią już poczekać na swoją kolej. Dzieci dostrzegają i przejmują się uczuciami innych rówieśników: pocieszają, pomagają, okazują współczucie.
Sprawność manualna i percepcja wzrokowa
Dzieci pięcioletnie potrafią analizować treść obrazka i ją interpretować, odpowiadać na pytania związane z jego treścią. Rozpoznają treść obrazka na podstawie jego fragmentu, znajdują różnice na obrazkach różniących się co najmniej 6 szczegółami. Dzieci dostrzegają zmiany w układzie elementów, składają według wzoru obrazki z wielu części o różnych kształtach. Rozwija się wyobraźnia –w tym okresie dzieci budują konstrukcje wg wzoru i swoich pomysłów, spędzają przy tym dużo czasu. Rozwija się koordynacja wzrokowo-ruchowa -nawlekają korale na żyłkę, przycinają nożyczkami papier, drą papier na małe kawałki i wyklejają nim kontury. Pięciolatki odwzorowują koło, krzyżyk, kwadrat i proste szlaczki, kolorują obrazki, wypełniają kolorem kontury. Potrafią narysować rysunek zgodny z podanym tematem.
Mowa i percepcja słuchowa
Pięciolatki powtarzają prezentowane rytmy, odtwarzają rytmy ze wzoru graficznego. Potrafi dzielić zdania na słowa, porównują długość zdań (trzy-czterowyrazowe). Dzielą słowa na 2-3 sylaby, ustalają ich liczbę, dokonują syntezy sylabowej. Dzieci dostrzegają też już różnice w wyrazach różniących się jednym dźwiękiem. Pięciolatki nie mają trudności z nazywaniem przedmiotów, czynności i sytuacji, potrafią je opisać przy pomocy przymiotników, używają porównań. Dzieci pięcioletnie powinny wypowiadać się zdaniami i rozumieć treści polecenia. Pięciolatkom zdarza się coraz mniej pomyłek gramatycznych i składniowych.
Rozwój procesów poznawczych
U pięciolatków uwaga jest jeszcze mimowolna, krótkotrwała i niepodzielna. Jeżeli koncentruje się na jednym zadaniu, może nie odbierać innych bodźców. Dzieci w tym wieku rozumieją czytany tekst, dostrzegają proste analogie. Mają jeszcze trudności z przyswajaniem informacji dotyczących przestrzeni i czasu, ale znają i różnicują pory roku. Potrafią też porównywać przedmioty, kształty ze względu na ich różnice lub podobieństwa. Zaczynają klasyfikować biorąc pod uwagę dwa, trzy kryteria.
Kompetencje matematyczne
Pięciolatki orientują się w przestrzeni w odniesieniu do osi ciała innej osoby, przeliczają zbiór składający się z około 10 elementów, kształtuje się aspekt kardynalny i porządkowy liczby. Dzieci zaczynają dodawać i odejmować w zakresie 0-5 (na konkretach). Zaczynają też porównywać liczebność zbiorów, ale nie rozumieją jeszcze pojęć: o tyle więcej,o tyle mniej, tyle razy mniej lub więcej.