Ćwiczenia usprawniające narządy artykulacyjne
(wykonujemy je przed lustrem)
Język:
- Dotykanie czubkiem języka na zmianę dolnej i górnej wargi.
- Kierowanie czubka języka na przemian do prawego i lewego kącika ust.
- Zabawa w konika (kląskanie; podczas wykonywania tego ćwiczenia na przemian zaokrąglamy i rozciągamy w uśmiechu wargi).
- Wypychanie językiem policzków (piłeczki).
- Wypychanie językiem dolnej wargi (małpka).
- Unoszenie języka do „zaczarowanej górki” (wałka dziąsłowego) za górnymi zębami na podniebieniu, liczenie do 10, 15, 20..., dziecko musi utrzymać język w tej pozycji.
- Zabawa w malowanie językiem sufitu – cofanie języka w głąb jamy ustnej po podniebieniu.
- Wysuwanie języka na brodę i w kierunku nosa.
- Wysuwanie języka do przodu i cofanie go w głąb jamy ustnej.
- Oblizywanie czerwieni warg czubkiem języka przy szeroko otwartych ustach (można usta dziecka posmarować czekoladą, miodem, dżemem itp.).
- „Liczenie” czubkiem języka górnych i dolnych zębów – dotykanie każdego zęba osobno, a jeśli jest to za trudne, przesuwanie językiem po zewnętrznej stronie zębów od lewej do prawej i odwrotnie.
- Zabawa w kotka, który pije mleko z miski lub w lizanie lodów – wysoko unosimy język na zewnątrz jamy ustnej, udając lizanie.
- Zabawa w żabkę i muchę (dziecko udaje, że na palcu siedzi mucha, którą żabka ma złapać językiem, wysuwa jak najcieńszy język w kierunku palca).
- „Sprężynka” – dziecko unosi język do wałka dziąsłowego, zamyka i otwiera zęby, usta są rozchylone, a język cały czas jest uniesiony do podniebienia.
Podczas wykonywania ćwiczeń usprawniających język, broda nie powinna się ruszać!
Wargi:
- Buzia zamknięta, uśmiech odsłaniający wszystkie zęby.
- Robienie „dzióbka”, usta jak do pocałunku.
- Parskanie.
- Zabawa w króliczka (przesuwanie zamkniętych warg na zmianę w prawo i w lewo).
- Przesadne wymawianie par samogłosek: u-i, a-o, u-y, i-o, e-o, i-a..
Policzki:
- Robienie z buzi balonika, z którego następnie wypuszcza się powietrze (nabieranie do buzi dużej ilości powietrza i następnie powolne jego wypuszczanie ustami).
- Nabieranie do buzi dużej ilości powietrza i przesuwanie go z prawego do lewego policzka i odwrotnie.
- Zabawa w rybkę (wciąganie policzków).
Ćwiczenia aparatu artykulacyjnego są męczące, dlatego należy je wykonywać krótko, ale często, najlepiej w formie zabawy z dzieckiem. Spośród podanych propozycji podczas jednej zabawy wybieramy kilka ćwiczeń, ale usprawniających różne narządy, a następnym razem, można utworzyć nowy zestaw.
opracowanie: mgr Monika Owczarek
logopeda p.p.3